Industrie

 

Energietransitie in Amsterdamse havengebied

Amsterdam is de op één na grootste kolenhaven van Europa en de grootste benzinehaven ter wereld. Maar de opkomst van duurzame energie heeft het karakter van de haven volledig veranderd. Met de ambitie om te stoppen met op- en overslag van steenkolen in 2030, wordt er vol ingezet op de ontwikkeling van nieuwe activiteiten en innovaties die gericht zijn op een snellere overstap naar schone energie, met onder meer de bouw van de waterstof elektrolysefabriek als nieuw plan. 

Haven Amsterdam, Tata Steel en Nouryon (voorheen AkzoNobel Specialty Chemicals) verkennen de haalbaarheid van een 100 megawatt elektrolysefabriek voor de productie van maximaal 15.000 ton waterstof en zuurstof per jaar op het terrein van Tata Steel in IJmuiden. 

De fabriek maakt een CO2-besparing van circa 350.000 ton per jaar mogelijk, wat gelijk staat aan de uitstoot van ruim 40.000 huishoudens. 

Hier nemen we je mee in de onderliggende theorie van waterstof, of we dit moeten willen en wat dit dan gaat kosten. Wat kunnen we ermee en willen we wel zo’n fabriek in het hart van de Metropoolregio hebben?

In de aankondiging staat dat er 350.000 ton CO2  wordt bespaard om maximaal 15.000 ton waterstof te maken. Dat zou 23,6 kg CO2 zijn per kg waterstof.

In werkelijkheid wordt er per kg waterstof bij steam reforming 10,6 kg CO2 de atmosfeer ingeblazen.  
De besparing op CO2 is dus niet 350.000 ton, maar 159.000 ton. Een leugentje om bestwil?

We rekenden het eens na:

Voor 15.000 ton waterstof, dat is 15.000.000 kg, is 900.000.000 kWh ofwel 900.000 MWh elektriciteit nodig. Per kg waterstof is namelijk rond 60 kWh elektrische energie nodig. Voor bussen en vrachtauto's is waterstof met een druk van 350 bar nodig. Dit vergt 58 kWh terwijl voor personenauto's 700 bar nodig is die 65 kWh aan elektrische energie vraagt. Voor verwarming kan volstaan worden met waterstof die rond 53 tot 55 bar kWh vraagt. In het hoofdgasnet is de druk slechts 65 bar.

Een 8 MW windmolen levert per jaar 8*24*365/2 = 35.040 MWh per jaar op.

Er zijn dus 25,6 van die 8 MW windmolens nodig om die fabriek te laten draaien.

Investering 25,6 x 14 miljoen = 358,4 miljoen euro.

De elektrolyser

Die kost rond 1000 euro per te behandelen kWh. 100 MW is 100.000 kWh * 1000 = 100 miljoen euro.

Totaal maakt dit 458,40 miljoen euro.

Als ze dit gaan gebruiken om de staalproductie schoon te maken dan lijkt ons dit OK maar dragen ze zelf de kosten van de windmolens die nodig zijn? Het antwoord is nee. Men gaat simpelweg de elektriciteit van 'de windparken op de Noordzee' gebruiken.

Duurzaam opgewekte energie via waterstof voor mobiliteit of verwarming van huizen gebruiken, is gewoon misbruik van duurzame energie. Voor mobiliteit, het rendement ligt lager dan 25%, is het helemaal een schandaal. 

Met grondwater warmtepompen krijg je een 24x hoger rendement dan bij mobiliteit met waterstof.  Zelfs met het lagere rendement (3.5) van een luchtwater warmtepomp krijg je nog altijd een 14x zo hoog rendement. 

Voor verwarming is het ook bedroevend. 

De energetische waarde van een gas wordt uitgedrukt in megajoule per kubieke meter (MJ/m3). Aardgas heeft een energetische waarde van 31,65 MJ per m3. Waterstof van 10,8 MJ per m3. 

Je hebt dus 3x zoveel waterstof nodig om dezelfde hoeveelheid aardgas te compenseren.

Bij elektrolyse, rendement 70%, verdwijnt dus 30% van iedere duurzame kWh.

De duurzame kWh kun je beter naar warmtepompen sturen. Met een rendement van 3.5 (lucht/water) tot 6.0 (grondwater) krijg je in vergelijking met waterstof voor verwarming een 4,5 tot 7,8 zo hoog rendement.

Uiteraard kun je de duurzame stroom ook gebruiken voor het laden van de accu van elektrische auto's. Dat is zeer veel rendabeler dan de route via waterstof. Zo kun je 4 elektrische auto's laten rijden op dezelfde hoeveelheid energie waarmee één waterstofauto dezelfde afstand aflegt.

Bij bussen en vrachtauto's is het nog veel flagranter. Je kunt 6 elektrische bussen laten rijden op precies dezelfde hoeveelheid energie als waarmee slechts één waterstofbus dezelfde afstand aflegt. Lees de businesscase over bussen en het milieu er maar nog na.

Verdringing

De zeer lage rendementen waarmee de waterstofroute gepaard gaat vergt veel meer energie. Als de stroom door elektrolyser is opgesoupeerd is die stroom niet meer beschikbaar voor degenen die voorheen die elektriciteit gebruikten voor warmtepompen en het laden van elektrische auto's. Deze zogenaamde verdringing heeft rampzalige gevolgen die elders op de site nader worden uitgelegd.













Waterstofgate
Op naar een parlementaire enquete?