Businesscase Taxiondernemer

U bent taxi ondernemer en overweegt waterstof als brandstof voor uw taxi’s. Is dat een verstandig besluit en wat komt daar bij kijken? We behandelen achtereenvolgens de kosten, vervolgens het milieu en laten de conclusie graag aan u over. U kunt kiezen voor waterstof in een Toyota Mirai of een volledig elektrische Tesla Model S.


Kosten


Toyota Mirai

Is een comfortabele 4-persoons auto met een bereik van 500 km op 5 kg waterstof. De bagageruimte is beperkt tot 331 liter omdat er een 125 liter waterstoftank achter en onder de achterbank ligt. De aanschafprijs ligt op 66.880 euro excl. BTW. We rijden de auto 4 jaar, gemiddeld 137 km per dag,  jaarlijks 50.000 km. Na die 4 jaar is de brandstofcel versleten en moet worden vervangen. De prijs daarvan is niet bekend maar omdat de brandstofcel het duurste onderdeel van de auto is en de meerprijs, in vergelijking met de precies even grote hybride Toyota Camry voor de waterstofinstallatie 36.000 euro is, is het aannemelijk dat er gerekend moet worden met een bedrag van rond 15.000 euro. De resterende waarde van de auto na 4 jaar voor vervanging van de brandstofcel is vrijwel nihil. Wie zal 15 mille willen uitgeven om een vier jaar oude auto te kunnen blijven rijden.

In de VS worden Toyota Mirai's als occasion verkocht voor 20.000 dollar, inclusief 15.000 dollar gratis waterstof. Deze auto's hebben nog geen 50.000 km gereden en hebben dus een netto tweedehands waarde van 5.000 dollar.

200.000 km rijden op waterstof levert een verbruik op van 2000 kg waterstof. Prijs per kg is 8 euro excl. btw. De totale kosten van de Mirai bedragen over 4 jaar  € 66.880 en € 16.000 euro voor de waterstof. Totale kosten 82.880 euro, ofwel ruim € 0,41 per km.

Het onderhoud van de veel gecompliceerder Mirai zal zeker duurder zijn dan van een Tesla maar laten we buiten beschouwing.


Tesla Model S 100D

  • Is een zeer comfortabele 5-persoons auto met een bereik van 500 km op 100 kWh elektriciteit. De bagageruimte is 745 liter, bijna 2,5 keer zo groot als de Mirai, er is immers geen brandstoftank. De aanschafprijs ligt op € 69.421,- excl. BTW. We rijden de auto 4 jaar jaarlijks 50.000 km, ook 137 km gemiddeld per dag. Na 4 jaar en 200.000 km ligt de resterende waarde op rond € 37.500,-. De eerste 170 Tesla Model S taxi’s op Schiphol zijn na 300.000 tot 350.000 km verkocht voor prijzen tussen 40.000 en 45.000 euro.

De Tesla hoeft niet naar een brandstofstation en kan ’s nachts in de garage worden opgeladen. Bij grootverbruik, boven 50.000 kWh, kost elektriciteit minder dan 10 cent per kWh. Voor 200.000 km is 50.000 kWh elektriciteit benodigd. Het verbruik tijdens het rijden is 200 Wh/km en incl. de laadverliezen bedraagt het verbruik 250 Wh/km. De Tesla kan op één lading bijna vier dagen rijden zonder op te laden. 

De Tesla kost over vier jaar € 69.421,- - € 37.500,- = € 31.921,-.  Inclusief € 5.000,- elektriciteit is dat totaal € 36.921,-

Dit betekent een prijs per km van € 0,184 dus ruim minder dan de helft van de Toyota Mirai.

Conclusie kosten

4 jaar als taxi 50.000 km per jaar rijden levert het volgende totale kostenplaatje op:

Toyota Mirai            € 82.880,- per km € 0,414

Tesla Model S          € 36.921,- per km € 0,184

Meerprijs Toyota   € 45.959,- per km € 0,230


Milieu

Toyota

De belangrijkste reden voor de aanschaf van een waterstofauto is het milieu. 

Als de waterstofauto dient ter vervanging van een dieselauto dan is er zeker wat voor te zeggen.

Bij het maken van de grijze waterstof komt veel CO2 in de atmosfeer. Voor iedere kilo waterstof wordt tijdens het zogenaamde steam reforming proces uit aardgas, 10 kg CO2 uitgestoten. De benodigde waterstof voor 200.000 km, 2000 kg, levert dus 20.000 kg CO2 uitstoot op. Het is in werkelijkheid nog 30% meer omdat tijdens de productie 30% van het aardgas voor verhitting tot 1.100 gr. C. wordt gebruikt en niet in waterstof wordt omgezet.

Groene waterstof, verkregen door elektrolyse van water en stroom, levert geen uitstoot op. Maar hoewel groene waterstof uiteindelijk deels de oplossing voor het energievraagstuk kan worden, is dat de komende 30 jaar niet het geval. Elke kWh die door elektrolyse niet meer beschikbaar is voor bijv. het laden van accu’s van auto’s, zal door gas- en kolenstroom worden vervangen. Dit heet verdringing en zal, zolang er nog maar één fossiele centrale in werking is, per geproduceerde kWh 556 gram CO2 uitstoot opleveren. Voor iedere kilo waterstof is 65 kWh duurzame stroom nodig. De uitstoot wordt dan 65 x 556 gram is 36 kilo CO2. Dat is per kilo waterstof maar liefst 26 kilo meer CO2 uitstoot dan met de ook al niet zo schone grijze waterstof uit aardgas.

Per saldo levert de Toyota Mirai als gevolg van verdringing indirect een CO2 uitstoot op van 3.600/100 =  360 gram per kilometer. De gemiddelde personenauto in Nederland heeft in een 2021 op benzine een toegelaten uitstoot van 95 gram CO2 per kilometer.

Het milieu is dus duidelijk niet gebaat bij het gebruik van de Toyota Mirai of welke andere waterstofauto dan ook.

Tesla

Een Tesla kan vrijwel zonder uitstoot worden gereden. Windenergie heeft slechts een uitstoot van 12 gram CO2 per kWh. Dat is vrijwel verwaarloosbaar. Op eigen zonnepanelen kan de uitstoot zelfs nihil zijn. Zou de Tesla evenwel met de Nederlandse stroommix worden geladen, dan is de uitstoot 556/4 = 139 gram CO2 per km.

Bij de productie van zowel de Toyota als de Tesla komt CO2 vrij. Dit is voor beide auto’s vrijwel gelijk en levert voor het milieu geen grote verschillen op. Een Tesla accu is na rond 800.000 km, in het geval van de taxi na 16 jaar, nog steeds voor 95% recyclebaar. In hoeverre brandstofcellen voor personenauto's gerecycled kunnen worden is nog niet bekend. Recycling zal vrijwel zeker mogelijk zijn maar is door de heel geringe aantallen waterstofauto's per definitie duur. Brandstofcellen in zware voertuigen zoals bussen zijn volgens opgave van fabrikant Ballard voor 95% recyclebaar. Ballard stelt dat volledige recycling van een versleten brandstofcel een besparing van 30% op de aanschaf van een nieuwe brandstofcel oplevert.


Het gebruik, tanken en laden

Toyota

Het belangrijkste argument voor een waterstofauto is het snelle tanken. Dat kan in rond 5 minuten klaar zijn. Bij een gemiddeld waterstoftankstation kunnen evenwel twee auto’s zo snel tanken, de volgende auto’s moeten 20 tot 30 minuten wachten tot de tussenbuffer weer op 700 bar druk is.  Dit bezwaar is er overigens niet als de waterstof getankt wordt bij een productielocatie van waterstof.

Voor het tanken moet de auto altijd naar het tankstation. Als dat direct in de buurt is is dat goed, maar gelet op de dichtheid van het netwerk van tankstations moet er vaak een flinke afstand worden gereden. Die tijd en kilometers moeten ook betaald worden en kosten in elk geval ... waterstof. 

En leeg is leeg. De auto moet dan worden afgesleept naar een tankstation.


Tesla

Een Tesla kan overal laden, zelfs op een gewoon stopcontact. De Tesla kan ’s nachts in de garage worden opgeladen en staat iedere morgen klaar met 500 km lading. Bij 50.000 km per jaar betekent dat 137 km per werkdag. Het komt dus niet voor dat een Tesla overdag nog moet laden. En zelfs dat kan overal met laadsnelheden van inmiddels tot 1.600 km per uur. Dat is 400 km lading in een kwartier, minder dan de tijd die een waterstofauto nodig heeft om naar een tankstation te rijden, te tanken en weer terug te rijden.

En als uw bedrijf een geschikt dak heeft kunt u de Tesla zelfs opladen met zonnepanelen op uw eigen dak. Dat verlaagt de kosten en ondersteunt ook nog eens het groene imago van uw bedrijf.


U mag het zeggen

Verschillende belangrijke zaken zijn aan de orde gekomen. Het is duidelijk dat de Toyota zeer veel duurder in afschrijving en gebruik is. Waterstof moet in tankwagens worden aangevoerd en de tankinstallatie kost maar liefst 1.6 miljoen euro. Ook de veiligheid is een kwestie. In mei 2019 is in Noorwegen een waterstofstation ontploft.

Wij rekenden u hierboven voor dat de Toyota Mirai door verdringing zeer veel meer CO2 veroorzaakt dan de Tesla, zelfs als deze geladen wordt met grijze fossiel opgewekte stroom.

Alles overziende lijken er geen zinvolle argumenten voor het gebruik van waterstof in een auto.

Maar … u mag die conclusie zelf trekken.

Wim Schermer.


Filmpje over tweedehands waarde van Toyota Mirai in de VS

https://www.youtube.com/watch?time_continue=13&v=j9fQ-eugcpw


Waterstofgate
Op naar een parlementaire enquete?